Başlangıç

BilerekBeslenin.com diyetinizle ilgili bilinçli kararlar vermenize yardımcı olacak beslenme bilgileri sunar.

Günümüzde pek çok yiyecek seçeneğine sahibiz. Taze, yarı pişmiş, dondurulmuş ya da kurutulmuş formda ürünler, on yıl önce bilinmeyen çeşitli mutfaklardan, egzotik meyvelerden, sebzelerden, otlardan seçenekler artık çoğumuz için erişilebilir durumda. Bir başka gerçek ise; gittikçe artan işlenmiş gıda tüketimimiz. Gıda Endüstrisi, bu durumu tüketimi kolay ürünler sunarak, bağımlılık yapan bileşenler ekleyerek ve büyük reklam kampanyaları yaparak desteklemektedir.

Ayrıca, diyet alışkanlıklarının değişmesinin de toplum sağlığı üzerinde önemli etkileri olmaktadır. Günümüzde yüksek kolestrol, yüksek tansiyon, kalp damar hastalıkları, şeker hastalığı, demans, kanser ve diğer hastalıklarla mücadele eden hastaların sayısının geçmiş yıllardaki sayılarla karşılaştırıldığında önemli ölçüde artmış olduğu gözlemlenmekte ve bu nedenle günümüzde reçeteli ilaç kullanmak zorunda kalan hasta sayısı çoğalmaktadır.

Metabolik Sendrom ve İnsülin Direnci

Metabolic Sendrom aşağıda listelenen tıbbi durumlardır

• Yüksek Tansiyon - 130/80 ve üstü
• Yüksek Şeker - açlık şekeri seviyesi 100 mg/dL (5.5 mmol/L) üzeri
• Yüksek trigliserid - açlık trigliserid seviyesi 150 mg/dL (1.7 mmol/L) üstü
• Düşük HDL kolestrol - erkeklerde 40 mg/dL (1.0 mmol/L) ve altı, kadınlarda 50 mg/dL (1.3 mmol/L) ve altı
• abdominal obezite - bel çevresi erkeklerde 102 cm üzeri; kadınlarda 89 cm üzeri

Bu durumlar gözlemlendiğinde, zamanında önlem alınmadığı takdirde kalp damar hastalıkları ve tip-2 diyabet riski artar.

Pankreas tarafından salgılanan insülin hormonu, alınan besinlerle oluşan kandaki şekerin kandan ayrılarak hücre içine girmesini sağlar ve böylelikle kandaki glikoz (kan şekeri) seviyesini düşürür.

İnsülin direnci, karaciğer, kas ve yağ hücrelerinin insülin hormonuna karşı duyarsızlığı demektir. Pankreas bu durumu dengelemek için daha çok insülin salgılar. Bu durumda zaman içinde metabolik sendrom gözlemlenir. İnsülin direnci, gizli şeker (pre-diyabet), Tip 2 diyabet ve metabolik sendrom biribiriyle yakından ilişkilidir.

İnsülin Direnci

Açlık kan şekeri seviyesi: 80 - 100 arası ve aynı zamanda yüksek insülin seviyesi durumu

Hücreler insüline doğru yanıt vermeyi durdurur. İnsülin seviyesi bu durumu dengelemek üzere yüksektir ancak kan şekeri seviyesi normal sınırlar içindedir. Pankreas hala yeterince sağlıklı ancak aşırı yüklenmektedir.

⬇       ⬇       ⬇

Pre-diyabet (Gizli Şeker)

Açlık kan şekeri seviyesi: 101 - 125 arası

Pankreas daha fazla yük kaldıramaz. Kan şekeri seviyesi normalin üzerindedir ancak henüz Tip 2 Diyabet olarak değerlendirilmez. Yaşam tarzında değişiklikler yapılmadığı takdirde Tip 2 Diyabet yaklaşmaktadır.

⬇       ⬇       ⬇

Tip 2 Diyabet

Açlık kan şekeri seviyesi: 126 ve üstü

Pankreas kan şekeri seviyesini tehlike sınırı altında tutmak için yeterli insülin üretememektedir. Kontrol altına alınmamış diyabet Tip 2 Diyabet ciddi sağlık komplikasyonlarına yol açar.

Yine de sağlığımızı geri kazanabiliriz

Günümüzde insanlar diyetlerine daha fazla önem vermekte ve rahatsızlıklarını önlemek ya da gidermek için daha çok özen gostermektedirler. Yapılan yeni araştırma ve keşifler de bu konuda yol gösterici olmaktadır.

Otofaji

Otofaji "kendi kendini yeme" anlamındadır. Bu süreçte beden zarar görmüş hücreleri yok edip yerine sağlıklı yeni hücreler koyarak bir temizlik işlemi gerçekleştirir. 2016 yılında Japon bilim adamı Yoshinori Ohsumi Otofaji konusundaki çalışmalarıyla Nobel Fizyoloji ve Tıp Ödülü'ne layik görülmüştür. Otofaji kavramı 1960'lı yıllarda araştırmacıların ilk kez hücrenin kendi içeriğini imha etmesini gözlemlemeleri sonunda ortaya çıkmıştır. Yoshinori Ohsumi ekmek mayası kullanarak otofaji için gerekli ana genleri tespit etmiştir. Daha sonra otofaji altında yatan meknizmaları açıklayarak insan hücreleri tarafından da benzer bir mekanizmanın kullanıldığını göstermiştir.

Aç kalındığında hücreler proteini ve diğer hücre bileşenlerini parçalar ve enerji için kullanır. Otofajı sırasında hücreler virüsleri, bakterileri ve zarar görmüş yapıları da yok ederler. Günümüzde yapılan pek çok araştırma uzun süreli açlık (oruç) ile kan şekerinin kontrol altına alınmasını, enflamasyonun (yangı) azalmasını, kilo kaybını ve beyin fonksiyonlarının gelişmesini ilintilendirir. Bir çok uzman otofaji sürecinin 18 saatlik açlık sonrası başladığı ve açlık süresinin uzamasıyla yararlarının arttığı konusunda uzlaşırlar.

Uzun süreli açlık (oruç) daima tıbbi gözetim altında ve doktorunuz tarafından onaylandığı takdirde uygulanmalıdır.

Oruç Taklidi Diyet

Yemek yemeden tutulan uzun süreli oruç (4-7 gün boyunca) bir çok insan için oldukça zorlayıcıdır. Prof. Valter Longo ve ekibi Fasting Mimicking Diet (Oruç Taklidi Diyet) yöntemini geliştirmiştir. Bu diyetle bedene sınırlı besin sağlayarak yemek yemeden tutulan uzun süreli oruç kolaylaştırılmıştır. Daha fazlası

Kaynaklar

Birçok saygın doktor online iletişim kanalları ve yayınları aracılığı ile topluma yol gösterici olmaktadırlar. Aşağıdaki listede bu uzmanlardan birkaçını bulabilirsiniz.

İngilizce

• Dr. Eric Berg DC
• Dr. Sten Ekberg
• Dr. Sarah Hallberg
• Dr Jason Fung
• Dr. Aseem Malhotra
• Prof. Valter Longo	Web sitesi

Daha fazlası için

Bakınız

• Beslenme Daha doğru yiyecek seçimleri yapmak amacıyla besinlerin rolünü anlamak için.
• Günlük Referans Değerleri Yaşınız, kilonuz, cinsiyetiniz, fiziksel aktivite seviyeniz vb. kriterlere bağlı olarak besin ihtiyaçlarınızı hesaplamak için.
• Besin Değerleri Seçtiğiniz yiyeceklerin belirlenen miktarlarının besin değerlerini hesaplamak ve karşılaştırmak için.